Uitleg centrale begrippen blockchain

Volgens velen is de ontwikkeling van de blockchain zo relevant geworden omdat het enkele grote vraagstukken binnen de informatica op een relatief eenvoudige en elegante manier heeft beantwoord. Zij die zich verdiepen in de blockchain zullen zichzelf in het begin toch vaak achter de oren krabben en zich afvragen: wat betekent dát nou weer?

Hieronder leggen wij enkele van de meest centrale blockchain begrippen uit. De lijst is zeker niet uitputtend, maar zal ongetwijfeld helpen om een (niet te technische) uitleg van een blockchain begrijpelijk te maken.

Ledger

De ledger is het grootboek van de blockchain. Hierin staan alle transacties die op de blockchain hebben plaatsgevonden (kijk bijvoorbeeld hier eens naar de ledger van de bitcoin). Het woord stamt overigens af van het Nederlandse legger. De bekendste Nederlandse legger is waarschijnlijk die van het Kadaster, een organisatie die ironisch genoeg zelf al enige tijd bezig is met onderzoek naar de mogelijkheden van blockchain.

Miner

Een miner valideert de transacties tussen de deelnemers van de blockchain. Elke miner probeert voor de validatie van een nieuw blok de gegeven wiskundige puzzel zo snel mogelijk op te lossen. Als hij de oplossing heeft geeft hij deze door aan de nodes in het netwerk. Voor de verbruikte energie wordt de miner in het geval van de bitcoin beloond (met bitcoin), zodoende is er dus een aanmoediging om het werk te verzetten.

Node

Een node is een deelnemer binnen het blockchain netwerk. Een node ‘luistert’ naar het netwerk en registreert gevalideerde transacties op de blockchain. In de bitcoin blockchain beschikt elke node over de volledige informatie die de blockchain bevat, op het moment van schrijven ongeveer 150 Gigabyte aan transacties. Daarnaast controleren de nodes het werk van de miners, ze kijken of de door de miner aangeleverde informatie ook echt klopt.

Hash functie

De hash functie heeft te maken met de cryptografische eigenschappen van de blockchain. Wanneer een miner een blok met transacties wilt valideren, moet hij een wiskundige opdracht uitvoeren. Deze opdracht is om een cryptografische sleutel (de hash) te vinden die start met een van tevoren bepaald aantal nullen. Voor de cryptografie wordt het SHA 256 algoritme gebruikt.

Public blockchain

Een publieke of open blockchain is de meest bekende variant van de verschillende blockchain varianten. Satoshi Nakamoto introduceerde deze variant met het whitepaper over de bitcoin. Binnen de publieke blockchain kan iedereen deelnemen. De bitcoin blockchain kent inmiddels ongeveer tienduizend nodes die actief participeren binnen het netwerk.

Permissioned blockchain

De permissioned of private blockchain (terminologie hieromtrent loopt wel eens door elkaar) is een blockchain waarbij deelnemers een uitnodiging of toestemming tot deelname krijgen. In tegenstelling tot bij de publieke blockchain kan hier dus niet iedereen deelnemen. De permissie wordt bepaald door bijvoorbeeld de deelnemers in het netwerk of een aangewezen autoriteit.

Ethereum

Ethereum is een relatief nieuwe variant van de blockchain. In 2013 is deze variant voorgesteld door de toen 19 jaar oude Vitalik Buterin en in 2015 was het bestaan een feit. Ethereum heeft zijn eigen cryptovaluta genaamd de ‘ether’. Het meest bekende onderscheid met de bitcoin is waarschijnlijk echter de functie van de smart contracts.

Smart contract

Het meest bekende wapenfeit van Vitalik moet toch wel die van het smart contract binnen de Ethereum blockchain zijn. Een smart contract is in feite een programma dat binnen de blockchain volledig autonoom kan functioneren. Met smart contracts kunnen transacties binnen de blockchain geautomatiseerd worden. Wanneer er ketens van aan elkaar gekoppelde smart contracts bestaan kan dit in extremis neerkomen op zogenaamde DAO’s, oftewel Decentralized Autonomous Organizations: volledig autonoom draaiende ‘organisaties’ op een blockchain.